دستگاه تقویت صوت که اصطلاحا آن را به زبان انگلیسی آمپلی فایر Amplifier می‌نامند، یک ابزار متشکل از قطعات الکترونیکی است که می‌تواند صدا را دریافت و تقویت کرده و به صورت شفاف و قوی‌تر به کاربر ارائه دهد. این دسته از لوازم الکترونیکی دارای تنوع بسیار بالایی هستند و متشکل از شاخه‌ها و زیرشاخه‌های گوناگونی می باشند. در واقع ما می توانیم به آمپلی فایرهای جعبه دار آماده اشاره کنیم یا به انواع ماژول آمپلی فایر یا کیت آمپلی فایر ماژولار مونتاژ شده یا مونتاژ نشده. همچنین برخی از این ماژول های آمپلی فایر دارای ولتاژ و جریان برق مستقیم DC ( باتری ماشین یا آداپتور ) یا متناوب AC ( ترانس ) هستند. ضمن آن که آمپلی فایرها می توانند با آی سی یا چیپ IC کلاس های گوناگون کاری مانند مدل AB، یا کلاس D، یا ماژول آمپلی فایر STK ساخته شده باشند یا از ترانزیستورها برای تقویت صدا در آن ها استفاده شده باشد. برخی از این بردهای آمپلیفایر دارای ولوم تنظیم صدا، باس و تریبل و یا محافظ اتصال کوتاه بوده و برخی این ویژگی ها را ندارند.

همان‌گونه که اشاره شد این وسیله می تواند سیگنال‌های ضعیف صوتی را تقویت کند. اندازه‌ی تقویت صوتی این دستگاه‌ها با یکدیگر متفاوت است و معمولا برای مشخص کردن میزان صدای تقویت شده آن ها و دسته بندی آن‌ها از مشخصه‌ی توان یا وات که با W نشان داده می شود بهره برده می شود. این دستگاه می‌تواند کاربردهای گوناگون داشته باشد و در توان‌های متفاوتی ارائه شود، ممکن است جهت ساخت سیستم صوتی خانگی به کار برده شود یا برای ساخت سیستم صوتی ماشین و یا اسپیکر و در نهایت به عنوان آمپلی فایر هیئت‌های مذهبی، مساجد، تکایا، شرکت‌ها، بیمارستان‌ها و مطب پزشکان و لابی هتل ها و…

ماژول امپلی فایر تک و دو کاناله، ساب ووفر

یک نکته دیگر که در دسته بندی آمپلی ها اهمیت دارد تعداد کانال های خروجی هر دستگاه است. در واقع این دستگاه ها می توانند دارای 1 کانال خروجی یعنی مونو یا دارای 2 کانال خروجی یعنی استریو یا دارای 3 کانال خروجی یعنی استریو + خروجی ساب ووفر جداگانه یا 4 کانال باشند. مواردی که دارای یک خروجی ساب ووفر جداگانه هستند در واقع کار را برای کاربر ساده کرده اند و کاربر تمامی فرکانس های خروجی صدا را به صورت تفکیک شده در اختیار خواهد داشت و دیگر نیاز به مدار فیلتر پایین گذار یا مدار فیلتر بالاگذر صدا نخواهد داشت. انواع آمپلی فایر و ماژول آمپلی فایر را می توانید از طریق وبسایت فروشگاهی پایونیر شاپ خریداری کنید اما در ادامه به بررسی مشخصات مهم این دستگاه خواهیم پرداخت.

مشخصات آمپلی فایرها به صورت تخصصی

برای خرید انواع آمپلی فایر نیاز است که حتما به مشخصات آن ها توجه شود. البته شماری از دستگاه هایی که به صورت تجاری تولید می شوند نیز به صورت دقیق اطلاعات را ارائه نمی دهند که می توان با بهره گیری از دیتاشیت آی سی و قطعات ساخته شده آن ها را به دست آورد. ما در ادامه به صورت کوتاه به برخی از این مولفه های مهم خواهیم پرداخت تا با این مفاهیم آشنا شوید.

توان واقعی یا RMS آمپلی فایر چیست؟

حتما اصطلاح RMS یا توان واقعی به گوش شما خورده است، چرا که درگیر خرید آمپلی فایر یا ماژول آمپلی فایر بوده اید. برای شناخت این واژه باید گفت که RMS کوتاه شده اصطلاح Root Mean Square است که کم و بیش معنای جذر میانه مربعی را می دهد که در ریاضی نیز کاربرد دارد اما ما در این جستار با ریاضی کاری نداریم و قصد داریم ارتباط این واژه RMS را آمپلی فایر بررسی کنیم.

در واقع باید دانست که قدرت خروجی پیوسته‌ی آمپلی فایرها با معیار توان یا وات W اندازه گیری می شود، ولی توان راستین آمپلی فایر را با آر ام اس مشخص می کنند. در واقع هر چقدر میزان RMS دستگاه Amplifier بیشتر باید میزان شفافیت و قدرت خروجی صدا دستگاه بالاتر خواهد بود. البته این را باید در نظر داشت که قدرت واقعی RMS می تواند در ولتاژهای گوناگون متغییر باشد. بیشتر تولیدکنندگان ماژول آمپلی فایر یا دستگاه های دارای این تقویت صوتی قدرت حداکثری MAX را روی بسته بندی کالا درج می کنند که همان میزان اوج در نمودار سینوسی است. این قدرت در واقع میزان حداکثری توان دستگاه است به این معنا که در پخش یک موسیقی می تواند برای چند ثانیه یا یک لحظه اوج بلندی صدا را اجرا نماید و در درازمدت این امکان فراهم نیست.

مقاومت امپدانس و تطبیق امپدانس بلندگو

خروجی صدای تقویت شده از توسط آمپلی فایر با یک میزان امپدانس یا مقاومت که با علامت اهم شناخته می شود محاسبه و ارائه می شود. این الزامی است که خروجی انواع اسپیکر و بلندگو بسته به میزان امپدانس آمپلی فایر مورد نظر یکسان باشد. یعنی نیاز است به یک آمپلی فایر 4 اهم یک اسپیکر 4 اهمی متصل شود و اگر قرار است چند بلندگو به آن متصل شود حتما موضوع تطبیق امپدانس بلندگو در نظر گرفته شود و در صورت نیاز بلندگوها به صورت سری یا موازی بسته شوند تا با امپدانس خروجی آمپلی فایر یکسان شود. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه خواندن این مقاله درباره ی تطبیق امیدانس بلندگو را به شما توصیه می کنیم.

دسی بل یا حساسیت صدا در حجم صدا

واژه‌ی دسی بل decibels که با حروف db نشان داده می شود را می توان حساست معنا کرد. تراز صدا با میزان دسی بل شناخته می شود. باید داست که گوش انسان جاسازی گوناگونی از سطوح صدا را در فرایند غیرخطی دارد. یعنی هر میزان که قدرت صدا افزایش پیدا می کند گوش ما نیز حساسیت کمتری خواهد داشت. به زبان فنی تر دسی بل ها یک سنجش لگاریتمی از بلندی نسبی صدا هستند. متفاوت بودن در حد 1 دسیبل کمترین میزان احساس شونده در حجم، میزان 3db میانه و نزدیک به 10 دسی بل درک کم و بیش 2 برابر شدن صدا را نشان می دهد. اگر قصد داشته باشیم به زبان ساده تر توضیح دهیم ( زبان غیرعلمی ) می توان گفت صدای پچ پچ 15 تا 25 دسی بل، نویز پس زمینه نزدیک به 35db، صدای معمول محیط پیرامون 40 تا 60، گفتگو کردن 60 تا 70، صدای ارکستر حداکثری 105، آستانه‌ی صدای دردناک 130db، صدای موتور جت 180 دسی بل و شلیک گلوله 140 تا 165 دسی بل است.

این نکته را نیز باید در نظر داشت که برای نمونه یک آمپلی فایر که دارای خروجی صدا با توان 100 وات در هر کانال است می تواند حجم صدایی 2 برابر نسبت به آمپلی فایر 10 وات را تولید کند. به این معنا که اگر قصد تولید حجم صدایی دو برابر 100 وات داشته باشیم نیاز به آمپلی فایر 1000 وات داریم و نه 200 وات.

انواع آمپلی فایر بر پایه توان خروجی

این وسیله تقویت صوت دارای انواع گوناگونی است که می توان آن ها را با این گروه بندی تقسیم کرد: اولترا میکرو، آمپ میکرو، سیگنال ضعیف، آمپ قدرت، آمپ پر قدرت. در ادامه به صورت کوتاه درباره هر کدام از این گروه ها توضیح خواهیم داد. برای هدفون ها از گزینه سه و چهار معمولا استفاده می شود.

1. آمپلی فایر اولترا میکرو: این گروه از تقویت صوت ها را Amp Ultra Micro می نامند و کارایی آن ها این است که بتوانند سیگنال های صدای بسیار بسیار ضعیف را تقویت کند. این صداها در حد چند نانو ولت می توانند باشند.
2. آمپلی فایر میکرو: این گروه نیز گروه ویژه ی تقویت سیگنال های بسیار ضعیف است و Amp Micro نامیده می شوند. این سیگنال ها می تواند در اندازه ی چند میکرو ولت باشند.
3. آمپ سیگنال ضعیف: این گروه جهت سیگنال های بزرگتر از میکرو ولت و کوچکتر از سیگنال های ضعیف کاربرد دارند و می توانند شامل چند میلی ولت باشند.
4. Amp قدرت: از این گروه برای تقویت سیگنال های میانه ( متوسط ) بهره بدره می شود که می تواند شامل چند ولت یا شاید کمی کمتر نیز باشد.
5. Amp قدرت: توانایی اتقویق صوتی سیگنال های بالاتر از میزان میانه را دارند و گاه به کوچکی چند ولت نیز می توانند برسند.

خرید بهترین آمپلی فایر خانگی و ماشین

انتخاب و بررسی و خرید بهترین آمپلی فایر خانگی یا آمپلی فایر ماشین یا حتی آمپلی فایر ساب ووفر به شدت به مشخصه هایی که در بالا ذکر کردیم ارتباط دارد. قدرت و توان اسپیکر مورد نظر، استریو بودن یعنی آمپلی فایر دوکاناله یا یک کانال مونو بودن یا امپدانس خروجی و میزان دسی بل همگی به انتخاب آمپلی فایر مناسب بستگی دارد. اگر قرار است که خریدار وارد مسائل مربوط به لحیم کاری و نصب و .. نشود می تواند از آمپلی فایرهای جعبه دار استفاده کند که همه چیز آماده است و تنها کافی است با یک سیم بلندگو 2*0.5 یا سیم بلندگو 2*2 خروجی آمپلی فایر را به انواع اسپیکر و بلندگو متصل کرد. اما اگر قصد ساخت سیستم صوتی ( ماشین یا خانگی ) را داشته باشید نیاز است مشخص کنید آیا تفکیک صدا نیاز است یا خیر؟ یعنی آیا مثلا یک ماژول آمپلی فایر دو کانال استریو 200 وات و دو عدد اسپیکر 8 اینج میدرنج کافی است یا نیاز است که یک ماژول آمپلی فایر مونو 60 وات جداگانه و یک اسپیکر ساب ووفر 6 اینچ و مدار فیلتر پایین گذر نیز برای صدای بم و جداگانه تهیه شود؟ میزان توان خروجی در نظر گرفته شده برای چه فضایی در نظر گرفته شده است؟ همگی این موارد باید در نظر گرفته شود تا بهترین گزینه خرید انتخاب شود.